फेक लाइक’ले फेसबुक मालामाल, ब्राण्ड कंगाल, कतै तपाई पनि फस्नुभएको त छैन ? भिडियो सहित

 आजकल ब्राण्डहरुवीच फेसबुक लाइक बढाउने प्रतिस्पर्धा चलिरहेको छ र लाइक संख्यालाई उनीहरु आफ्नो प्रसिद्धिको कसी ठान्न थालेका छन् । फेसबुक लाइकलाई प्रतिष्ठासँग जोड्ने होडबाजीमा कहलिएका ब्राण्डहरु नेपाली पनि छन जसले लाखौं रुपैयाँ फेसबुक बिज्ञापनमा खर्च गरेका छन् । तर, लाखौं रुपैयाँ खर्चेर जसले लाखौं फ्यान पाएको ठानिरहेका छन, वास्तविकता त्यसको ठिक उल्टो ।

उनी त्यतिखेर छाँगाबाट खसेजस्तै भए जतिबेला उनले थाहा पाएकी आफ्नो पेजमा भएका धेरैजसो फ्यान नक्कली थिए । उनको पेजमा यस्ता फ्यानले लाइक गरेका छन जसको अकाउन्टमा केही जनामात्र साथी छन र झण्डै ३ हजारभन्दा बढि पेज लाइक गरेका छन् । अहिलेसम्म झण्डै साढे ६ लाख डलर फेसबुक बिज्ञापनमा खर्चेका उनी यतिबेला निष्र्कषमा पुगेका छन– पैसा त खोलामै बगेछ ।’ राज कपुर एक उदाहरणमात्र हुन् । पछिल्लो समयमा साना तथा मझौला बिजनेस सञ्चालकहरुले फेसबुकलाई सार्वजनिकरुपमा उजुरी गरेका छन कि उनीहरुले खर्च गरेको पैसाबाट नक्कली लाइक आइरहेका छन् । यस्ता फ्यानले लाइक गरेका छन जसको त्यो ब्राण्डसँग साइनो सम्बन्ध छैन र लाइक गरेपछि उनीहरु पेजमा इङ्गेज नै छैनन् । बिजनेस इनसाइडरमा प्रकाशित रिपोर्टअनुसार पछिल्लो समयमा लाखौंको संख्यामा लाइक किनबेच हुने गरेको छ । यस्तो ७० डलरमा एक हजार लाइक बेच्ने बिभिन्न साइटहरुले बिज्ञापन गरिरहेका छन् । यस्ता साइटहरुले नेपाल, भारत, पाकिस्तान, फिलिपिन्स, इण्डानेसिया लगायतका बिकाशिल तथा दक्षिण एशियाली मुलुकहरुमा ‘क्लिक फार्म’ चलाइहरेका हुन्छन् । जसको काम हो– यस्ता मुलुकका मानिसहरुलाई भाडामा लिएर उनीहरुले भनेका पेजमा लाइक गराइदिने । 

कसरी चिन्ने ? 

नक्कली लाइक चिन्न धेरै दुःख गर्नु पर्दैन् । केवल तपाईले कुन देशबाट तपाईलाई लाइक आएको छ र ती फ्यानको इङगेजमेन्ट जस्तै पोष्ट लाइक गर्ने, सेयर गर्ने, कमेन्ट गर्ने गरेका छन कि छैनन त्यसमा ध्यान दिए पुग्छ । यस्ता नक्कली लाइक प्रायः दक्षिण एशियाली मुलुकहरुबाट आउँछन र उनीहरुको इंगेजमेन्ट एक दुई प्रतिशत पनि हुँदैन् । कुरा सिधा छ, कसैलाई पैसा दिएर फेसबुक अकाउन्ट खोल्न र बिभिन्न पेजमा लाइक गर्न लगाइएको छ, उनीहरु तपाईको उत्पादन पनि चिन्दैनन, तपाईले के पोष्ट गर्नुभयो भनेर मतलव पनि गर्दैनन, बस एक लाइक गरिदियो काम खत्तम । यसरी नक्कली लाइकको लहरले बिज्ञापनदाताहरु लुटिएका हजारौं उदाहरण सार्वजनिक भइरहँदा पनि फेसबुक यसबारेमा मौन छ । 

फेसबुकको नीतिले पैसा तिराएर वा क्लिककर्ताहरु भाडामा लिएर नक्कली लाइक गर्न अनुमति दिँदैन । तर, बुष्टलाइक जस्ता साइटले हामी ७० डलरमा १ हजार लाइक गराइदिन्छौ भनेर सार्वजनिक बिज्ञापन गरिरहँदा फेसबुक यसबारेमा पक्कै बेखवर छैन् । कतै फेसबुकले आफ्नो लोकप्रियता र ब्यापारका लागि यस्ता अबैध धन्दालाई प्रोत्साहन गरिरहेको त छैन भन्ने प्रश्न उब्जिएको छ । कतै तपाईले लाइकका लागि गरेको खर्चले नक्कली लाइक त पाइरहनुभएको छैन ? तपाईका फ्यान र उनीहरुको इंगेजमेन्टवीच कस्तो अनुपात छ ? एकचोटी बिचार गर्ने हो कि ? कसरी गरिन्द नक्कली फेसबुक लाइकको धन्दा ? हेर्नुहोस यो भिडियो !